Hipermezis Gravidarum

Hiperemezis gravidarumgebelikte şiddetli bulantı, kusma, kilo kaybı ve sıvı elektrolit dengesi bozukluğu ile giden bir durumdur. Genellikle gebelik ilk trimesterde başlar 8-9. Haftada pik yapar 14. Hafta sonrası giderek azalır. Gebelerin çoğunda sabah bulantı kusma (morning sickness) olur. Fakat hiperemezis gravidarumda bu durum çok daha şiddetli olup kilo kaybına neden olabilir. Hafif durumlarda diyet, istirahat ve antiasid ile tedavi edilebilir. Ancak şiddetli durumlarda beslenme ciddi oranda bozulduğu için hastanede yatırılarak damar yolundan sıvı, elektrolit ve besin verilerek tedavi edilebilir. Şiddetli durumlarda mutlaka doktorunuza bildirin, doktorunuza danışmadan kendinizi tedavi etmeye çalışmayın, çok tehlikeli olabilir.

Şiddetli bulantının yükselen gebelik hormon seviyelerinden kaynaklı olduğu düşünülse de gerçek neden bilinmiyor. Fakat daha önce hiperemezisi olanlarda, molar gebelik(üzüm gebelik) veya öyküsü, diyabet, depresyon ve psikiyatrik hastalıklar, hipertiroidi, mide ülseri, astımı olanlarda ve eğer fetus dişiyse yogun bulantı olma riski artar.

Tanısı diğer bulantı kusma yapan nedenlerin dışlanması ile konur. Yani mutlaka idrar yolu enfeksiyonu, gastrointestinal hastalıklar, mide ülseri, hepatit, şeker, guatr, ilaç kullanımı ve psikiyatrik ve nörolojik durumlar dışlanmalıdır. Erken gebelik bulantı ve kusmaları olan olguların %50’sinde psikiyatrik problemler saptanmıştır.

Aşırı bulantı kusmaya bağlı çok ciddi beslenme bozukluğu, sıvı kaybı, vitamin eksiklikleri olabilir, hatta B vitamini eksikliğine bağlı olarak denge bozuklukları, görme bozuklukları ve bilinç kaybı olabilir. Bu nedenle mutlaka tedavi edilmelidir.

Anne kilo artışı 7 kilodan daha az olduğu durumlarda erken doğum ve düşüm ağırlıklı bebek doğurma riski artar.

Hiperemezis gravidarumuntedavisinde dört temel kural vardır:

· Yakınmaları azaltmak

· Sıvı-Elektrolit dengesini sağlamak

· Sıvı kaybına baglı dehidratasyon bulgularını düzeltmek

· Vitamin eksikliğini tedavi etmek

Diyet ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri

• Beslenme değişikliği ile ilgili önerilerin etkinliği kanıtlanmamıştır

• Gebeliğin erken haftalarında kısa süreli beslenme sorununun perinatal sonuçlarına olumsuz etkisi yoktur

· Katı ve sıvıları ayırın – Porsiyonları küçültün – Az ve sık yumuşak diyet ( yağsız, baharatsız, pişmiş ve lifsiz gıdalar) – Yağlı yiyeceklerden kaçının – Soğuk, ekşi ve tatlı içeceklerden kaçının. – Küçük miktarlarda sıvı alarak dehidratasyonu engelleyin – Keskin koku uyarılarından uzak durun. – B vitamin kompleksi/Folik asit desteği alın – Semptomatik olduğu dönemlerde istirahat süresini arttırın

· Vitamin B6 bulantı sıklığını azaltır.6-8 saat arayla 10-25 mg almakta fayda vardır.

· Zencefil uzakdoğu kültüründe gebelik bulantı kusmalarında sık kullanılan bir bitkidir. B6 vitaminine eşit etkisi vardır. • 1000mgr / gün kullanımda yan etki saptanmamıştır. Günde 250mg tablet 4 kez kullanılabilir ya da eşdeğer zencefil içerikli vitamin takviyesi alınabilir.

· Akupunktur özellikle el bileğinin hemen üstündeki iki tendon arası olan P6 noktasına yapılabilir.


Bulantı ilaçları:

Antihistaminikler “H1 reseptör antagonisti”

– Etanolaminler

– Doksilamin • Unisom

– Dimenhydrinate ( 50 – 100 mg / 6 saat ) • Dramamine (50mg) • Anti-EM • Xamamine

– Trimetobenzamide (Kateg. C) • Emedur • Anti-vomit • Vomet • Dopamin antagonisti

– Metoclopramide (5 -10 mg /8 saat) • Metpamid

-5-HT3 (serotonin) antagonisti,

– Ondansetron (8mg/12 saat) • Zofran (4 – 8 mg ) • Zofer • Onzyd • Kemoset • Metilprednizolon – 16 mg/ 8 saat

– Fenotiazinler

– Largactil • Prometazinler

IV HİDRASYON: Normal izotonik sol veya Laktatlı-Ringer (Hartmann) solüsyonu. Hiponatremiyi(sodyum açığı) önlemek için önemli . – Hiponatremiyi hızlı düzeltmeye çalışmamalı

• Serum potasyum seviyesine göre potasyum klorür eklenmeli.

• Dextrose içeren sıvıların uzun süreli kullanımı önerilmemektedir.

– Thiamine (Vitamin B1) gebelikte ihtiyaç 1.5 mg / gün.

– Uzun süreli kusan olgularda oral veya haftalık İV uygulama yapılabilir.

ENTERAL BESLENME:

Ciddi olgularda “ Nasojejunal” enteral beslenme efektif bir alternatif olabilir.

Öneriler :

1. Diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri

2. Alternatif olarak zencefil, akupunktur ve akupressur yararlı olabilir.

3. Antihistaminik / “pyridoxine” B6 vitamini etki ve güvenlik açısından ilk seçenek olarak önerilir.

4. H1 reseptör antagonisti kullanılabilir.

5. “Pyridoxine” tek başına destek tedavide kullanılabilir.

6. “Phenothiazines” ciddi olgularda etkili ve güvenlidir.

7. “Metoclopramide” güvenlidir ancak etkinliği ile ilgili kanıtlar sınırlıdır.

8. Kortikosteroid kullanımından kaçınılmalı, ancak dirençli vakalarda kullanılabilir.

9. İlk tedavi sonrası klinik bulgular devam ediyorsa diğer potansiyel etiyolojiler tekrar değerlendirilmelidir.